عنوان: بررسی تاریخ عاشورا
موضوع: فلسفه قیام عاشورا / قیام امام حسین(ع)
زبان: فارسی
قطع: وزیری
نویسنده: محمدابراهیم آیتی با مقدمه: علی اکبر غفاری
ناشر: کتاب‌خانه صدوق
محل چاپ: تهران
سال چاپ: 1347
نوبت چاپ: 2
تعداد صفحات: 268 صفحه

معرفی کتاب:

این کتاب دربردارنده سخنرانی های دکتر آیتی در رادیو ایران در سال های 1342 و 1343 (1383 و 1384 ق) است. موضوع این سخنرانی‌ها، تاریخ عاشوراست و در آن، به توصیف و تحلیل قیام امام حسین(ع) پرداخته شده است.
در سخنرانی اول تا چهارم، گزارشی از قیام آن حضرت تا عاشورا آمده است.
در سخنرانی پنجم تا پانزدهم نیز از رخدادهای پس از قیام سخن رفته است. در این سخنرانی ها، تقریبآ همان اندازه که به قیام و شهادت امام پرداخته شده، خطبه‌ها و برخوردهای اسیران اهل بیت(ع) نیز مطرح شده و به این موضوع توجه بیشتری شده است.
در چند جای کتاب گفته شده قیام امام حسین(ع) برای به دست آوردن حکومت نبود، بلکه برای شهادت بود تا بدین وسیله، دین پایدار بماند. همچنین توضیح داده می شود که استقبال امام از شهادت به این معنی نیست که راهی به زنده ماندن نداشت و اگر تسلیم هم می‌شد، باز او را می‌کشتند. نیز توضیح داده می‌شود که شهادت آن حضرت برای شفاعت گنهکاران و کفاره گناهان این امت نیست و این پندار، نادرست است.
در جایی از کتاب به بهانه‌های افرادی که از همراهی امام حسین(ع) شانه خالی کردند، پرداخته و گفته شده از مردم کوفه (کسانی که امام را همراهی نکردند) عجب نیست که زندگی خود را فدای وظیفه نکردند، بلکه عجب از آن مردمی است که با هر وضعی که پیش آمد، آن حضرت را یاری کردند و تا پای جان در راه پیروزی حق ایستادند.
به نظر نویسنده، در جریان عاشورا چند زن فداکار نقشی برجسته داشتند. از این رو، در بحثی مستقل به این موضوع پرداخته است. چنان که اشاره شد بخش بسیاری از مباحث کتاب، ویژه رخدادهای پس از شهادت امام، یعنی خطبه‌ها و برخوردهای اسیران اهل بیت است.
نویسنده، خطبه‌های اسیران را از منابع مهم تاریخ کربلا و از عوامل بقای قیام امام دانسته و توجه بسیاری به آن کرده است. از این رو، بخشی از کتاب در شرح خطبه امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) است.
متن کامل، شامل پانزده سخنرانی است و به پایان آن، دو سخنرانی دیگر افزوده شده که مطالب آن ویژه اربعین حسینی(ع) است.
در پایان، فهرست تفصیلی مطالب بر اساس سخنرانی‌های ارائه شده در هفده بحث تهیه گردیده است.
منبع مقاله : pajuhesh.irc.ir